معنی لا اله الا الله

الحمد لله رب العالمین ، والصلاه والسلام على من بعثه الله رحمه للعالمین ، وعلى آله وصحبه ومن تبعهم بإحسان إلى یوم الدین وبعد :

نسبت به جملاتی که برادر دینی علامه شیخ عمر بن احمد ملیباری در معنای لا اله الا الله نگارش کرده بود مطلع شدم و در آنچه جنابش در مورد اقوال سه گانه پیرامون آن بیان داشته بود اندیشه کردم که هم اکنون آن را بیان می دارم.

اول: یعنی هیچ معبود به حقی جز الله وجود ندارد.

دوم: هیچ اطاعت شده به حقی جز الله وجود ندارد.

سوم: هیچ پروردگاری به جز الله وجود ندارد.

همانگونه که جنابش نیز توضیح داده اند معنی اول صحیح می باشد و آن همان چیزی است که کتاب خداوند سبحان در مکانهای زیادی از قرآن کریم بدان راهنمایی کرده است  چنانکه می فرماید:« إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ»[۱] «تنها تو را عبادت می کنیم و تنها از تو یاری می جوییم.» «وَقَضَى رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ»[۲]«پروردگار تو دستور داده است که جز او را عبادت نکنید.» «وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ»[۳] «ما جن و انس را جز برای عبادت نیافریدیم.»« ذَلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ هُوَ الْبَاطِلُ»[۴] «این بدان سبب است که الله حق است و هر آنچه جز او خوانده می شود باطل است.»

آیات در این زمینه بسیارند و این معنی همان چیزی است که مشرکین از این کلمه هنگامی رسول الله – صلی الله علیه و سلم- آنها را بدان دعوت می کرد می فهمیدند آنگاه می فرمود:«یا قومی قولوا لا إله إلا الله تفلحوا» (ای قوم من بگویید لا اله الا الله تا رستگار شوید.) آنها انکار کردند و از پذیرش آن سرباز زده و تکبر ورزیدند چون می دانستند این کار مخالف آن چیزهای می باشد که پدرانشان در مورد عبادت بتهای سنگی و چوبی بر آن بودند و اینکه آنها را اله می دانستند همانگونه که خداوند متعال در سوره ص آیه ۴ و ۵ بیان می دارد:« وَعَجِبُوا أَنْ جَاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ وَقَالَ الْکَافِرُونَ هَذَا سَاحِرٌ کَذَّابٌ (۴)أَجَعَلَ الْآَلِهَهَ إِلَهًا وَاحِدًا إِنَّ هَذَا لَشَیْءٌ عُجَابٌ» «کافران از اینکه بیم دهنده ای از خودشان پیش آنها آمده تعجب کرده و گفتند: این ساحر و دروغگوست. آیا این همه اله را تبدیل به یکی نموده است. این چیز عجیبی است.» و در سوره صافات خداوند سبحان می فرماید:«إِنَّهُمْ کَانُوا إِذَا قِیلَ لَهُمْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ یَسْتَکْبِرُونَ (۳۵) وَیَقُولُونَ أَئِنَّا لَتَارِکُوا آَلِهَتِنَا لِشَاعِرٍ مَجْنُونٍ»[۵] «هرگاه به آنها گفته می شد که اقرار و اعتراف به لا اله الا الله بنمایید سرباز می زدند و می گفتند: آیا ما معبودهایمان را به خاطر سخنان کسی که شاعر و مجنون است رها کنیم.» از این امور فهمیده می شود که آنها معنی لا اله الا الله را فهمیده بودند و می دانستند اله های آنها را باطل می نماید و اقرار به آن عبادت کردن به تنهای برای الله تعالی اختصاص می دهد و به همین سبب هرگاه کسانی از آنها اسلام را می پذیرفت شرکی را که بر آن بودند رها می کردند  و عبادت را برای خداوند متعال خالص می نمودند و چنانچه معنی آن این بود که هیچ پروردگاری جز الله وجود ندارد یا اینکه هیچ اطاعت شده ای جز الله وجود ندارد آن را انکار نمی کردند چون می دانستند خداوند خالق و پروردگار آنهاست و اطاعتش را نیز در هر آنچه فکر می کردند از طرف اوست بر خود واجب می دانستند با این حال به عبادت بتها و پیامبران و ملائکه و صالحان و درختان به طریقه طلب شفاعت به وسیله آنها از خداوند معتقد بودند و معتقد بودند به وسیله عبادت آنها به خداوند نزدیک می شوند چنانکه خداوند متعال در قرآن کریم این مسئله را در موردشان بیان می دارد:« وَیَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا یَضُرُّهُمْ وَلَا یَنْفَعُهُمْ وَیَقُولُونَ هَؤُلَاءِ شُفَعَاؤُنَا عِنْدَ اللَّهِ»[۶] «غیر از خداوند را که قادر به نفع و ضرر نبودند را می پرستیدند و می گفتند اینها نزد پروردگار برایمان شفاعت کننده هستند.» ولی خداوند متعال سخنانشان را باطل و مردود اعلام داشته و می فرماید:« قُلْ أَتُنَبِّئُونَ اللَّهَ بِمَا لَا یَعْلَمُ فِی السَّمَاوَاتِ وَلَا فِی الْأَرْضِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یُشْرِکُونَ»[۷] «بگو آ شما خداوند را به چیزی که در آسمانها و زمین یافت نمی شود آگاه می سازید. پاک و منزه است از آنچه شریکش قرار می دهید.»« تَنْزِیلُ الْکِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیمِ (۱) إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ فَاعْبُدِ اللَّهَ مُخْلِصًا لَهُ الدِّینَ (۲) أَلَا لِلَّهِ الدِّینُ الْخَالِصُ وَالَّذِینَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِیَاءَ مَا نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِیُقَرِّبُونَا إِلَى اللَّهِ زُلْفَى»[۸] «این کتاب از طرف خداوند صاحب اقتدار و حکمت نازل شده است. ما کتاب را بر تو به حق نازل کردیم پس خالصانه او را عبادت کن. دین همه از آن اوست آگاه باشید دین خالصانه برای خداست و آنهایی که جز او را به دستی برگرفته اند، گویند: ما آنها را عبادت نمی کنیم مگر به آن خاطر که ما را به خداوند نزدیک گردانند.» ولی خداوند سخنانشان را مردود می دارد و می فرماید:« إِنَّ اللَّهَ یَحْکُمُ بَیْنَهُمْ فِی مَا هُمْ فِیهِ یَخْتَلِفُونَ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی مَنْ هُوَ کَاذِبٌ کَفَّارٌ»[۹] «به درستی که خداوند در آنچه اختلاف می نمودند در بینشان حکم می نماید و همانا که الله تعالی کسانی را که دروغگو و کافرند را هدایت نمی نماید.» بنابراین خداوند آنها را در اینکه معبوداتشان آنها را به خداوند نزدیک می نمایند تکذیب نموده و به واسطه انجام این کار آنها را کافر می داند و آیات در این معنی بسیارند.

والحمد لله رب العالمین وصلى الله وسلم على سیدنا محمد وآله وصحبه ومن تبعهم بإحسان إلى یوم الدین.
تألیف: ابن باز _ رحمه الله_

مترجم:عبدالفتاح

About Author

واحد دین و مذهب

See author's posts